Por un prato de ameixas
Ás
veces un escoita os sucesos máis tristes do mundo como se fosen contos
graciosos; e este servidor, que é sensible de ollos, sen borrar un cómplice
xesto riseiro, non pode evitar unhas bágoas de amargura.
Nesta
historia de intransixencias, Pedro e Xoán (nomes ficticios duns amigos meus),
conservan na memoria unha infancia de grandes secretos e aventuras compartidas;
e hoxe, na súa madurez, un vive na U.S.A. e o outro de vixilante de certa
confraría de mariscadores.
Un
pasa todo o ano agardando por sacar da praia de toda a vida un prato de ameixas
e o outro que se cumpra con todo rigor a lei de cotas e vedas, e o dereito dos
mariscadores á propiedade e explotación do marisco. Algo así como "o mar
para quen o traballa" contra "o tradicional dereito dos ribeiráns ó
marisqueo".
Por iso, cando os veciños
viron a Pedro abaixado a cavar no areeiro, os que sabían do celo do seu amigo
Xoán coas leis do sector, preguntábanlle con insistencia se tiña carné; e el,
sen erguer os ollos do chan, pensando no D.N.I., respondía a uns e outros sen
darlle maior importancia. Ata que lle preguntou unha voz moi coñecida, pero
irada.
Daquela,
Pedro ergueu os ollos e veu, de pé, cara el, ó seu amigo de infancia cunha
morea de xente detrás.
-Unhas
ameixiñas. Xa sabes que son a miña debilidade.
-Esta
praia ten dono e ti non tes carné.
-¡Coño,
veciño!, ¿desde cando?. Aquí cavaron nosos pais, nosos avós... ¿e agora vas ti
a sacarme ese dereito?.
-Agora
hai unha lei, e familias que viven disto.
Os
primeiros lances da discusión citaron a persoas que nunca colleron un legón e
agora son directivos da confraría, a cativos de tres anos con carné de
mariscador, só para que o pai poida sacar máis quilos dos que lle
corresponderían, ou a xubilados que non por iso renuncian á pensión.
-Eu
son daquí. E a min, que me criei nestes areos, ¿vasme dicir que non teño
dereito a un prato de ameixas?.
A
discusión, vixiada e empurrada por unha veciñanza ávida de ver ata onde chegaba
a autoridade do vixiante e a amizade de ambos, resumíase nunha soa pregunta:
¿ten ou non ten dereito, un veciño da beiramar, a proveerse do mar para si e os
seus?.
A
lei poñía sobre a area da discordia os límites desta disputa, cada vez máis
exacerbada, ata que as palabras lle deron paso ás mans e unha mala caída de
Pedro lle deixou unha perna danada de por vida, como el di: "por un puto
prato de ameixas".
Pasaron
os anos; houbo preitos, máis e máis duras discusións, indemnizacións e a
intervención dun xuíz que puxo paz entre os dous. Pero estoutro día,
coincidindo coas festas de verán, cando se celebraba a misa do Carme, con
grande asistencia, porque neste pobo de mariñeiros, a esta ata acoden os que
non pisan a igrexa en todo o ano; toda a freguesía viu entrar a Pedro
ranqueando da perna e buscando pouso para a celebración.
Igualmente,
todos os fregueses viron como, despois de persignarse, botou unha ollada para o
lado, veu a Xoán e, como quen ve ó demo, ergueuse e saíu para asistir ó acto
desde a porta.
-¿Non
tiñas sitio alí?.
-A
ese non lle dou eu a man nin a paz aínda que mo mande o Papa de Roma.
-¿E
ti comulgaches?.
-Eu
téñoche a conciencia moi limpa.
Francisco Ant. Vidal