A insa da Perilla

 

A "insa" (e non "ínsua") da Perilla, emerxe fronte ás costas do vello porto de Palmeira como unha ara, un refuxio e un baluarte, onde, segundo os expertos, desde antigo se procuraba calmar a furia dos elementos.

E como na maioría dos lugares de culto, este, onde os primitivos moradores da zona facían as súas ofrendas, posteriormente, trocou de devocionado e validou a veracidade do novo culto, se a lenda está no certo, gravando sobre si a misteriosa pegada dun dos pés de san Pedro, de quen contan que un día baixou á terra e andou por estas augas.

Encontrar esa pegada na pedra, é un dos primeiros enigmas que os pais lle descobren ós fillos a primeira vez que saen xuntos a pescar, co mesmo entusiasmo que se foran as marcas dunha fanequeira.

O certo é que raras son as pedras da ría que non conservan a lembranza de vellos misterios, ou retomaron a fantasía da súa lenda con novas historias que reviven os mitos que encerran.

Pero mudados os tempos, agora que as dornas engadiron un fóra-borda á popa, e os cativos pasaron de emular ós máis veteranos pescos para buscar semellanzas cos atletas da televisión, todo o misterio da "insa" limítase a ser alcanzada a nado unha tarde de verán; e son moi poucos os que se lembran das traxedias vividas no seu entorno.

E a Perilla, que foi refuxio e acubillo de pescadores, tamén serviu de illamento, tal e como se conta dun sinistro suceso que nos fai lembrar a tantos que trocaron a súa visión da solidariedade cando, a salvo dos seus medos, esquecidos da súa época de náufragos da vida, pecháronse na súa illa particular, e renegaron de quen busca remedio á súa miseria.

Conta esta tráxica historia o acontecido a dous veciños cando unha tarde, cada un coa súa dorna, foron sorprendidos por un temporal mentres pescaban. Daquela, levantaron a poutada e emproaron terra, no medio dun mar crecido que imposibilitaba o goberno acertado das embarcacións.

Cando o primeiro deles se viu incapaz de chegar a porto, loitou duramente para que as ondas non o levasen contra as pedras, e como puido, atracou por sotavento da Perilla, e logrou acubillarse.

Do seu compañeiro, perdido de vista no medio da tormenta, non sabía nada, pero supoñía que tivera máis sorte ca el e chegaría a terra firme; e no desacougo que o refuxiado sentía nesas eternas horas nas que un está atado á ventura dun temporal, envexaba a sorte do seu veciño.

-Ese naceu de pé.

En escasos segundos, pola súa mente pasaron todas as glorias do outro e as desgracias del, para acentuar a desesperación; cando, de súpeto, oíu un berro pedindo auxilio.

O refuxiado, sen ousar expoñerse ó vento e a auga, outeou o mar sen ver nada. Pero os gritos volvían a sonar por enriba do bruar das ondas. E seguía sen ver nada, ata que só o zoar do vento e o mar se deixaron oír novamente.

Desde o seu abrigo, o salvado loitou co medo e a solidariedade. Por un intre xustificouse pensando ¿que podía facer el se por un caso o vise?. ¿Ía a arriscarse polo outro?. ¿Ía expoñer a súa vida por quen, quizabes, se o caso fose o contrario non se movería do seu refuxio por nada do mundo?.

Estaba ensimesmado cando, de repente, sentiu unha man pousándose no seu ombro; e ó virarse, con ollos de pánico e o corazón detido nun sopro, viu ó náufrago mollado, ensanguentado e desfalecido.

-Home veciño, ¿non me oías?. Case me leva o mar.

 

Francisco Ant. Vidal